منقول است: «در بصره زنى بود «شعوانه‏» نام که مجلسى از فسق و فجور منعقد نمى‏شد در بصره ،که از وى خالى باشد.

روزى با جمعى از کنیزان خود در کوچه‏هاى بصره مى‏گذشت‏به در خانه‏اى رسیدندکه از آن افغان و خروش بلند بود گفت: سبحان الله! در این خانه عجب مصیبت وغوغایى است! کنیزى را به اندرون فرستاد از براى استعلام از حقیقت‏حال، آن کنیزرفت و معاودت نکرد.و کنیزى دیگر را فرستاد آن نیز رفت و نیامد.دیگرى را فرستادو به او تاکید نمود که زود معاودت کن.کنیز رفت و برگشت و گفت: اى خاتون! این‏غوغاى مردگان نیست، ماتم زندگان است.این ماتم بدکاران و عاصیان و نامه سیاهان‏است.شعوانه که این را بشنید گفت: آه، بروم و ببینم که در این خانه چه خبر است.

چون به اندرون رفت دید واعظى در آنجا نشسته و جمعى در دور او فراهم آمده‏ایشان را موعظه مى‏کند و از عذاب خدا مى‏ترساند. و ایشان همگى به گریه و زارى‏مشغولند.و در حینى رسید که واعظ تفسیر این آیه مى‏کرد که:

«اذا راتهم من مکان بعید سمعوا لها تغیظا و زفیرا و اذا القوا منها مکانا ضیقا مقرنین دعوا هنالک ثبورا».

یعنى: در روز قیامت چون دوزخ، عاصیان را ببیند در غریدن آید وعاصیان در لرزیدن آیند.و چون عاصیان را در دوزخ افکنند در مقام تنگ و تاریک وزنجیرهاى آتشین به یکدیگر باز بسته فریاد واویلا برآورند.مالک جهنم به ایشان گوید:

زود به فریاد آمدید بسا فریاد و فغان که بعد از این از شما صادر خواهد شد» . ⁽⁴⁶⁾

شعوانه چون این را شنید بسیار در وى اثر کرد و گفت: اى شیخ! من یکى ازروسیاهان درگاهم آیا اگر توبه کنم حق - تعالى - مرا مى‏آمرزد؟ گفت: البته اگر توبه کنى‏خداى - تعالى - تو را مى‏آمرزد اگر چه گناه تو مثل گناه شعوانه باشد.گفت: اى شیخ! شعوانه منم و توبه کنم که من بعد گناه نکنم.آن واعظ گفت: خداى - تعالى - ارحم الراحمین است و البته اگر توبه کنى آمرزیده شوى.

پس شعوانه توبه کرد و بندگان و کنیزان خود را آزاد کرد و به صومعه رفت ومشغول عبادت پروردگار شد و دایم در ریاضت مشغول بود، به نحوى که بدنش گداخته شد و به نهایت ضعف و نقاهت رسید.

روزى در بدن خود نگریست، خود را بسیار ضعیف و نحیف دید گفت: آه آه، در دنیا به این نحو گداخته شدم و نمى‏دانم در آخرت حالم چون خواهد بود؟ ندایى به‏گوش او رسید که دل خوش دار و ملازم درگاه ما باش تا روز قیامت‏ببینى حال تو چون‏خواهد بود»

نیامد بدین در کسى عذر خواه که سیل ندامت نشستش گناه

منبع: معراج السعادة - می توانید کل این کتاب شریف را در اینجا ببینید